Олонхо декадатыгар аналлаах “Оллоонноон олорон НОО! дэһиэххэ!”олонхо киэһэтэ саха балаҕаныгар көмүлүөк тула ыытылынна.

Олонхо диэн аан дойду хайдах айыллыбытын, олох үөскээбитин, саха омук хайдах сайдыбытын, олоҕун-дьаһаҕын, майгытын-силигитин, өйүн-санаатын, айылҕа модун күүһүн кэпсиир сүдү айымньы. Олонхо тыла саха омук бастын баайа, кэрэ киэргэлэ, өйүн сүрэҕин үгүс үйэлээх албан айымньыта.

Кини норуот күндү кылаата, норуот муудараһын, этэр тылын эгэлгэтин муспут баай айымньы. Олонхо норуот тылын уус-уран айымньытын муҥутуур чыпчаалынан буолар. Кини жанр өттүнэн саамай уустук тутуллаах, ураты көрүннээх.

Саха норуота маннык улахан барҕа баайдааҕынан киэн туттуохтаах! Маннык тыллары этэн туран олонхобут ЮНЕСКА-ҕа киирбитэ 20 сыла буолбутунан эҕэрдэ эгэлгэтин этэбит, уруй улуутун, айхал ааттааҕын аныыбыт!

Олонхо кэрэ киэһэтин арыйдылар Өрөспүүбүлүкэтээҕи, улуустааҕы “Олонхо дойдутун оҕотобун” 1, 3-с үрдэл уонна анал аат хаһаайыттара “Сардаҥа” бөлөх (салайааччы Х.И.Осипова)  Сэмэн Николаевич Каратаев — Ырыа Дыгыйар “Сүүлэлдьин Боотур” олонхотунан.

Өрөспүүбүлүкэтээҕи, улуустааҕы күрэхтэр 1, 2, 3 үрдэл уонна анал аат хаһаайыттарын  “Чуораанчык” бөлөх (салайааччы СР культуратын туйгуна Г.П.Алексеева) Семен Иннокентьевич Иванов-Чочу Сэмэнэ  “Киис Бэргэн Бухатыыр” олоҥхотун толордулар.

Олонхо Ыһыаҕын, өрөспүүбүлүкэтээҕи, улуустааҕы 1 үрдэл уонна анал аат хаһаайыттарын “Үрүмэччи” бөлөх (салайааччы М.Н.Шамаев) Васильев Сергей Афанасьевич “Үөлэн Хардааччы”олоҥхотун толордулар.

Олонхо ыһыаҕын, улуустааҕы күрэхтэр Кылаан Чыпчаал, 1 үрдэл уонна анал аат хаһаайыттарын “Тааһаҕар олонхоһуттара” (салайааччы М.Н.Шамаев) “Ыас Хара аттаах күүстээх уохтаах Толлуман Бухатыыр” биир дойдулаахпыт Григорьева Маргарита Егоровна – Тамалай олоҥхотун дьоһуннаахтык иһитиннэрдилэр.

Юнеско олоҥхону Аан дойду норуоттарын тылынан уус-уран бастыц айымньыларын ахсааныгар киллэрбитэ 20 сылынан олоҥхону сэҥээрэр нэһилиэкпит олохтоохторун эҕэрдэлиибит.