Муус устар 27 күнэ Саха сирин устуоруйатыгар ураты суолталаах күн нэһилиэкпит олохтоохторо, общественность, кэнчээри ыччаттарбыт  РФ уонна СР үтүөлээх юриһа, юстиция 3 кылаастааах судаарыстыбаннай сүбэһитэ Николай Нифонтович Каратаев бүүһүгэр үөрүүлээх тэрээһиҥҥэ муһуннубут.

1920 сыллаахха Былатыан Ойуунускай салайааччылаах анал хамыыһыйа национальнай суверенитекка олоҕурбут Саха Өрөспүүбүлүкэтин кэлэр дьылҕатын быһаарар бырайыагы бэлэмнээбитэ. Биир сүрүн көҕүлээччи Максим Аммосов этэ. Чопчу кини ССКП уонна РСФСР Омуктар дьыалаларыгар норуодунай комиссариатын иннилэригэр Саха Автономнай Сэбиэскэй Социалистическай Өрөспүүбүлүкэтин тэрийэр туһунан резолюция ыллыммыта. Маны 1921 сыл алтынньытыгар буолбут Саха сиринээҕи өрөбөлүүссүйэ кэмитиэттэрин бастакы сийиэһигэр эмиэ өйөөбүттэрэ.

1922 сыл. Муус устар 27 күнүгэр ВЦИК Президиума Саха Автономиятын туһунан уураах таһаарбыта. Ити сыл бэс ыйыгар П.А. Слепцов – Ойуунускай салайааччылаах бастакы бырабыыталыстыба тэриллибитэ. Автономия төрүттэнэригэр ураты оруоллаах Исидор Барахов 1922 сыл, муус устар ыйыгар хомуньуус баартыйа 10-с сийиэһигэр Саха сирин аатыттан соҕотох куоластыыр бырааптаах кыттыбыта. 1990 сыл, балаҕан ыйын 27 күнүгэр Саха Өрөспүүбүлүкэтин Судаарыстыбаннай Суверенитетын туһунан декларация ылыллыбыта.1992 сыл, муус устар 27 күнүгэр Саха Өрөспүүбүлүкэтин Төрүт Сокуона (Конституцията) күүһүгэр киирбитэ.

 Билигин муус устар 27 күнүн Өрөспүүбүлүкэ күнүн быһыытынан билинэбит. Үөрүүлээх тэрээһин  РФ уонна СР үтүөлээх юриһа, юстиция 3 кылаастааах судаарыстыбаннай сүбэһитэ Николай Нифонтович Каратаев бүүһүгэр сибэкки дьөрбөтүн уурууннан саҕаланна. Бэйэлэрин эҕэрдэлэрин тиэртилэр  “Эйгэ” норуот айымньытын дьиэтин үлэһиттэрэ уонна “Дуо5а” эр дьон ансаамбыла.Саха Өрөспүүбүлүкэтин күнүнэн уонна уһулуччулаах судаарыстыбаннай диэйэтэл, ССКП Саха сиринээҕи обкомун бастакы сэкирэтээрэ, Ленин, Өктөөп өрөбөлүүссүйэтин уонна Үлэ Кыһыл Знамятын икки уордьанын кавалера Гавриил Иосифович Чиряев төрөөбүтэ 100 сылынан э5эрдэлээтилэр Тааһаҕар нэһилиэгэ (тыа сирин түөлбэтэ) муниципальнай тэриллии баһылыга Каратаев Семен Самуилович,Н.Н. Каратаев аатынан Тааһаҕар орто оскуолатын директора Нахов Георгий Иннокентьевич,Тааһаҕар нэһилиэгин бочуоттаах олохтооҕор Харлампьева Мария Егоровна.Үөрүүлээх тэрээһин “Күн” үҥкүүтүн түһүлгэтигэр түмүктэннэ.Оһуокай түһүлгэтин төрүттээтэ Шамаев Михаил Николаевич.